Πιθανόν αν όχι όλες οι παιδικές μου αναμνήσεις να βρίσκονται στην Κρήτη, τότε σίγουρα το 90% των καλοκαιριών μου βρίσκονται κρυμμένες μέσα στα αρώματα του τόπου εκείνου, στα χρώματα από το ξημέρωμα στο λιμάνι, στην αλμύρα του ενετικού λιμανιού, στην γιαγιά που μένει στην ανάμνηση και στις φωνές που ακούω ακόμα στα αυτιά μου. Αν δεν έχεις ταξιδέψει φίλε μου στην Κρήτη, αν δεν έχεις ερωτευθεί εκεί, αν δεν έχεις γευθεί τους καρπούς της, αν δεν έχεις δει ξημέρωμα από τον Νότο, τότε σίγουρα είσαι χαμένος από χέρι.
Είχα πολλά χρόνια να κατέβω στον τόπο μου, χρόνια τόσα που με στεναχωρούν και έχασα. Μα πήρα την απόφαση να επιστρέψω για ένα μικρό μεν ταξίδι, αλλά πιστέψτε με, τόσο μεγάλο από αναμνήσεις και αυτό γιατί επέλεξα να γυρίσω και να μείνω στο χωριό μου. Δεν είναι γνωστό, δεν είναι από αυτό που βρίσκεις εύκολα στον χάρτη, δεν είναι πως αγαπώ το μέρος, είναι που γεύομαι ακόμα τις στιγμές που μου χάρισε.
Το χωριό μου ονομάζεται Έρφοι και βρίσκεται στον Μυλοπόταμο Ρεθύμνου. Μικρό, λιτό, με κατοίκους ντόπιους και αρκετούς από το εξωτερικό που ερωτεύθηκαν το μέρος και προτίμησαν να γεράσουν εκεί. Δεν θα δεις πολλά, μα θα χαρείς την φιλοξενία, την ρακί, τον μεζέ και ίσως αποκτήσεις νέους φίλους.
Στόχος του ταξιδιού όμως, ήταν να γυρίσω όσα πιο πολλά μέρη μπορώ, μέσα σε 3 ημέρες. Δύσκολο αρκετά, μα κατάφερα να γυρίσω λίγο το Ρέθυμνο που τόσο αγαπώ και τα Χανιά.
Ημέρα 1η
Ξεκίνησα λοιπόν με την Μονή Αρκαδίου. Ένα μοναστήρι που Ιδρύθηκε από έναν μοναχό ονόματι Αρκάδιο. Η πρώτη μορφή της μονής πιθανολογείται ότι οικοδομήθηκε είτε κατά την περίοδο 961 με 1014, είτε στα πρώτα χρόνια της Βενετοκρατίας. Ο τουρκικός ζυγός στο νησί της Κρήτης μετρούσε ήδη διακόσια πενήντα χρόνια, όταν ο τουρκικός στρατός, αποτελούμενος από 15.000 τακτικό στρατό, εξεστράτευσε εναντίον της Μονής ενώ ζήτησε από τον ηγούμενο Γαβριήλ να παραδοθεί. Η απάντηση ήταν αρνητική ενώ στο μοναστήρι υπήρχαν 964 ψυχές, 325 άνδρες και οι υπόλοιποι γυναικόπαιδα.
Ο στρατός των Τούρκων ξεκίνησε την επίθεση στις 8 Νοεμβρίου. Εξαντλημένοι οι μοναχοί και ο κόσμος, κρύφτηκαν στην πυριτιδαποθήκη, όπου και η πυροδότηση των βαρελιών με το μπαρούτι προκάλεσε την καταστροφή της Μονής και το θάνατο πολλών Ελλήνων αλλά και πολλών Τούρκων εισβολέων. Ο κρότος λέγεται ότι ακούστηκε μέχρι το Ηράκλειο.
Στο Μοναστήρι μπορείς να μπεις με μικρό κόστος εκτός και αν σε αφήσουν να περάσεις ελεύθερα. Θα βρεις ιστορικά σημεία, μουσείο και και το οστεοφυλάκιο των θυμάτων. Μείνε όσο μπορείς, πάρε μιαν ανάσα και μάζεψε εικόνες. Η αλήθεια είναι πως η τουριστική περίοδος δεν θα σε βοηθήσει καθόλου και ειλικρινά δεν ξέρω πότε ΔΕΝ είναι, γιατί και εγώ για τον μήνα που έτυχα,λιγάκι δυσκολεύτηκα.
Στόχος ήταν να φτάσω στα Χανιά και να πάω στην Πλάκα. Η διαδρομή από τον εθνικό δεν είναι και πολύ εύκολη, ειδικά όταν βραδιάζει, -Σε αυτό το σημείο να σε ενημερώσω πως δεν έχει φώτα, οπότε φίλε μου τον νου σου, όπως να έχεις τον νου σου και στους ντόπιους που δεν σε πολύ παίρνουν χάμπαρι, μήτε είσαι δικός τους , μήτε τουρίστας.- αλλά η θέα είναι απίστευτη. Αν έχεις χρόνο σταμάτα όπου μπορείς, κάτι που έκανα και εγώ στη παραλία και συγκεκριμένα στην γέφυρα του Πετρέ.
Σίγουρα πέρασα από μέρη που ήθελα να δω, όπως την Γεωργιούπολη, την Λίμνη Κουρνά κ.α. αλλά σίγουρα θα έχανα ώρα και φυσικά αρκετό φως. Το κακό στα ταξίδια, όπου και αν πας, εκτός άνοιξης ή καλοκαιριού είναι πως πρέπει να κινήσε γρήγορα για να αξιοποιείς όλο το φυσικό φως που διαθέτεις. Βέβαια σε αυτό έχει να κάνει και ο καιρός. Την συγκεκριμένη μέρα την χάρηκα, γιατί είχε αρκετή ζέστη και ήλιο, οπότε αφέθηκα στο να γεμίζω τις μπαταρίες μου.
Από το Αρκάδι έως την Πλάκα, είναι σχεδόν 1 ώρα και κάτι, αλλά αυτό έχει να κάνει και με τον τρόπο οδήγησης σου (και τους).
Η Πλάκα, ένα πολύ όμορφο μέρος (άκρως τουριστικό) με πανέμορφες παραλίες και κόσμο, θα σε φιλοξενήσει σίγουρα. Βρέθηκα να γεύομαι μεζέδες στην ταβέρνα Harokopos και να περνάω το απόγευμα μου εκεί. Δυστυχώς είχα χάσει ήδη το φως της ημέρας, οπότε και δεν μπόρεσα να φωτογραφίσω τίποτα, μονάχα να φάω ότι καλό μπορώ.
Ημέρα 2η
Είχα την τύχη, μετά από πάρα πολλά χρόνια, να βρω στο χωριό μου, έναν φίλο από την παιδικόεφηβική μου ηλικία, τον Ίων από την Αθήνα, όπου και αποφασίσαμε να γυρίσουμε μαζί όλη την ημέρα, όπου μας έβγαζε ο δρόμος, έχοντας όμως ένα πλάνο στο μυαλό. Σκοπό μας ήταν το Σπήλαιο του Μελιδονίου και το μουσείο της Ελεύθερνας (Ρέθυμνο), η Γεωργιούπολη και λίμνη του Κουρνά (Χανιά και πάλι). Ο καιρός αυτήν την φορά μας έκανε κόλπα, γιατί ξεκίνησε με συννεφιά από το Ρέθυμνο και καταλήξαμε με βροχή και αμυδρό χαλάζι στα Χανιά.
Για το Σπήλαιο του Μελιδονίου, πήγαμε από το Πέραμα όπου τα χιλιόμετρα ήταν λίγα και αρκετά κοντά στο χωριό μας. Θα βρεις αρκετές ταμπέλες στον δρόμο σου, σκοπός σου φυσικά είναι να ακολουθήσεις τις σωστές και να μην χαθείς κάνοντας κύκλους στα χωριά. Βεβαία αν είσαι παραδοσιακός τύπος μπορείς να ρωτήσεις ή αν είσαι της τεχνολογίας μπορείς και να χρησιμοποιήσεις το gps του κινητού σου, στην καλύτερη.
Το κόστος για την κατάβαση σου στο σπήλαιο δεν είναι μεγάλο και κατά την είσοδο σου δίνουν ένα φυλλάδιο με σχετικές πληροφορίες, όπως και ένα φυλλάδιο για το μουσείο των ερπετών. Ο χρόνος που μπορείς να καταναλώσεις είναι maximum 20 λεπτά. Καλό θα ήταν να φοράς αθλητικό παπούτσι, γιατί όσο και να το κάνεις η υγρασία προσφέρει πολλές ευκαιρίες για να βρεθείς κατα γης.
Σταλακτίτες, λίγα φώτα για να μπορείς να κινηθείς και ένα μονοπάτι με σχοινιά, για να νιώσεις πιο ασφαλής (αυτό βέβαια στην περίπτωση που τηρήσεις τους κανόνες).
Για το μουσείο της Ελεύθερνας δεν έχω φωτογραφικό αρχείο και αυτό γιατί απαγορεύονται οι φωτογραφίες στον χώρο. Επίσης να σας πω πως απαγορεύεται να μιλάς γιατί ενοχλείς τους διερμηνείς (really now?!). Αν θες να λύσεις τις απορίες σου, καλύτερα να μιλήσεις χαμηλόφωνα σε κάποιον από το μουσείο. Είναι από τα φρέσκα αποκτήματα του τόπου και ιδιαίτερα προσεγμένα θα έλεγα. Το κόστος είναι κοντά στα 8 ευρώ και με το ίδιο εισιτήριο μπορείς να πας και σε ένα κομμάτι του χώρου, που βρίσκεται λίγα χιλιόμετρα πιο κάτω.
Γεωργιούπολη
Και από το Σπήλαιο βρεθήκαμε να παίρνουμε ξανά τους δρόμους, κοιτώντας τον ουρανό που συνεχώς άλλαζε. Κάνοντας πολλές αλλαγές στο πρόγραμμα, κυρίως γιατί ψάχναμε το Μπαλί που σημαίνει προς Ηράκλειο, καταλήξαμε στον κεντρικό με προορισμό τον Νομό Χανιών. Εκεί θα βρεθούμε στην βροχερή τότε Γεωργιούπολη, που αν και μουντή με λιγοστό κόσμο, δεν έχανε την ομορφιά της… ή όση καταφέραμε να βρούμε (γιατί και εκεί χαθήκαμε με το αυτοκίνητο…ξανά…).
Συναντήσαμε αυτό το όμορφο ξωκλήσι όμως, εκεί στο λιμάνι, που το έπαιρνε το κύμα και μόνο σαν τάμα θα το χες για να περάσεις απέναντι με τέτοιο καιρό. Λίγοι τόλμησαν, αρκετοί βράχηκαν, μα νομίζω όλοι απολαύσαμε την θέα.
Λίμνη Κουρνά
Η λίμνη Κουρνά είναι η μοναδική φυσική λίμνη γλυκού νερού της Κρήτης. Αναφέρεται στην αρχαιότητα από τον Στέφανο τον Βυζάντιο με την ονομασία Κορήσια και φέρεται στην περιοχή να υπήρχε αρχαίος ναός που αποδιδόταν στην Κορήσια Αθηνά και φαίνεται να ήταν αφιερωμένος στον Ίππο ή και στην Κόρη. Φέρεται ότι αυτά τα ονόματα έδωσαν το παλαιότερο τοπωνύμιο Ιπποκορώνα που αργότερα παραφράστηκε ως Αποκορώνα. Η αλλαγή της ονομασίας της λίμνης Κορησσία τοποθετείται κατά την περίοδο της Αραβοκρατίας στην Κρήτη, αλλά η προέλευση του ονόματος άλλοτε αποδίδεται σε αραβικήλέξη που σημαίνει λίμνη ή λουτήρας και άλλοτε ως παράφραση της ελληνικής λέξης κρουνός. (Ευχαριστώ την Βικιπαιδία).
Δεν ξέρω αν έχω βρεθεί σε ελληνική λίμνη με τέτοιο καιρό, που να μου θυμίζει Σκωτία. Ηρεμία (αν εξαιρέσεις τα πουλμανάκια με τους τουρίστες), ομίχλη και ψιλόβροχο. Ο ήλιος είχε ήδη εξαφανιστεί και πιθανόν κάποια ταινία μυστηρίου να έπαιρνε μορφή.
Τελευταία στάση Ρέθυμνο και Ενετικό λιμάνι
Ίδια μέρα, διαφορετικό δρομολόγιο για το κλείσιμο. Η αλήθεια είναι πως αν δεν ξέρεις τον δρόμο, καλό είναι απλά να το απολαύσεις. Τώρα βέβαια, αν πάρεις τον παλιό δρόμο που δεν έχει πολλές ταμπέλες, ίσως και φώτα… και πιθανόν ο καιρός να μην βοηθάει…εντάξει μην φοβηθείς πολύ, να ευχαριστείς που έζησες όσα μπόρεσες. Κάπως έτσι κάναμε και εμείς, όταν βρεθήκαμε στο πουθενά, κάνοντας κύκλους κανα 2 φορές από το ίδιο σημείο. Αυτό που μάλλον βοήθησε, ήταν η punk μουσική του Ίωνα και οι παιδικές αναμνήσεις που λέγαμε κατά την διαδρομή.
Όσο περνούσε η ώρα πάντως, βρήκαμε φώτα, είδαμε αυτοκίνητα και πολιτισμό για εμάς τους Αθηναίους. Καταφέραμε να φτάσουμε έως το αγαπημένο μου Ρέθυμνο και να περπατήσουμε λίγο στην παλιά πόλη, στον Φάρο του παλιού λιμανιού και στην κεντρική πλατεία με τον μιναρέ.
Ημέρα 3η
Αυτή του αποχωρισμού, έτσι είναι οι μέρες που τελειώνουν, έτσι είναι και τώρα που κάνω αυτόν τον συνειρμό στο κεφάλι μου. 3 ημέρες για να μπορέσω να δω, 3 για να χορτάσω όσα μου έλειψαν.
Το φευγιό είναι να το χεις, δεν μπορείς να το κουμαντάρεις. Και έτσι από το χωριό των Ερφών, βρέθηκα για έναν τελευταίο περίπατο στο Ρέθυμνο, στις 3 εισόδους – πόρτες- του για την παλιά πόλη, στα πλακόστρωτα και στις μυρωδιές εκείνες που πάντα θα μου φέρνουν την Κρήτο στο μυαλό.
Υ.Γ. Το ταξίδι αυτό πραγματοποιήθηκε τέλη του Οκτώβρη, έπειτα από πολλά χρόνια επιστροφής στον τόπο μου. Ήταν ένα ταξίδι που ακυρώθηκε το καλοκαίρι για να συμβεί τότε… για να επιστρέψω, να δω, να αποχαιρετήσω και να θυμάμαι.
“Το τραγούδι λέγεται ” Ήλιος Θεός” και το ερμηνεύει ο Βασίλης Σκουλάς. Μουσική/Στίχοι: Νικολούδης Μιχάλης/Μίτσος Πάρης.”
Αφιερωμένο στην Ε. που έφυγε λίγο βιαστικά.
