Η Λιθουανία όπως έχουμε αναφέρει, είναι ένα μέρος που πρέπει να ταξιδέψετε. Μία από τις προτάσεις μας είναι να περιπλανηθείτε στα στενά τους Uzupis ή Uzupyos ή Ουζούπης, που βρίσκεται στο Βίλνιους. Για την πόλη Βίλνιους σας έχουμε μιλήσει ήδη αναλυτικά και θέλουμε να ελπίζουμε ότι σας δώσαμε καλές πληροφορίες συν ότι είδε και το μάτι σας ότι θα έπρεπε να δει!
Εφόσον έχετε διαβάσει τα προηγούμενα άρθρα μας, όπως για παράδειγμα εκείνα που αναφέρονται στο φαγητό και το κόστος ζωής αλλά και την μεγάλη βόλτα περιμετρικά στην πόλη Βίλνιους, σίγουρα θα θυμάστε τις αναφορές που κάνουμε για το Uzupis.
Είναι αυτό το μικρό ανεξάρτητο κράτος που κανείς δεν γνωρίζει πέρα από τους ίδιους τους Λιθουανούς…
Ας δούμε λοιπόν την Δημοκρατία του Uzupis
Είναι ένα μικρό κρατίδιο που φυσικά σύνορα έχει τον Vilnius river, Vilnele, το The Hiil of Gediminas’ grave και την λεωφόρο Olandy g. . Ο πιο σύντομος δρόμος ειδικά αν είσαι τουρίστας είναι να φτάσεις μέσω του St. Anne’s Church – Vilniaus Šv. Onos bažnyčia στην οδό Maironio g. που βρίσκεται αρκετά κοντά στο Μουσείο Παιχνιδιών Žaislų muziejus και στην πλατεία με τον Καθεδρικό ναό. Από το κέντρο της πόλης δηλαδή ή την παλιά πόλη. Αν βρίσκεται στο λόφο των Τριών Σταυρών, τότε μπορείς και απο εκεί να κατηφορίσεις, αφού είναι φυσικό σύνορο.
Εμείς, αν και κατευθηνόμενοι από το gps, καταφέραμε να πάρουμε άλλη διαδρομή, όχι τόσο με σκοπό να φτάσουμε εκεί αλλά ναι… Εδώ να συμπληρώσω πως δεν έφταιγε το GPS αλλά εμείς που δεν γνωρίζουμε πως να το δουλέψουμε σωστά. Και όχι δεν είμαστε τόσο μπούμερ ή καίμε κάρβουνο. Υπάρχουμε απλά και εμείς που χανόμαστε όπως και να έχει αλλά βρισκόμαστε πάντα εκεί που πρέπει.
Καλύτερα άσε πετραδάκια πριν χαθείς
Άθελα μας κάναμε και την άλλη διαδρομή από τη λεωφόρο Olandy g. . Ξεκινήσαμε από τον Ιερό ναό Πέτρου και Παύλου που βρίσκεται δίπλα στο Neris River, που σημαίνει πως περάσαμε τη μία από τις πράσινες γέφυρες που έχουμε ήδη αναφερθεί στα προηγούμενα κείμενά μας και ξεκινήσαμε να ακολουθούμε την πορεία του δρόμου. Στο μυαλό μου είχα πως θα βρεθώ στην πίσω μεριά του Τριών Σταυρών.. wait αυτό κάναμε αλλά τελικά από την άλλη πλευρά που υπολογίζαμε. Η διαδρομή πέρα από αρκετό πράσινο, πάρκα, πανεπιστήμια και καθώς πρέπει μικρές πολυκατοικίες δεν έχει κάτι άλλο. Δεν ξέρω βέβαια τι άλλο μπορεί να περιμένεις, όταν όλα βρίσκονται στο κέντρο και απλωμένα στην πόλη Βίλνιους.
Φτάνοντας χαμηλά στο κομβικό σημείο για την εθνική, αποφασίσαμε να πάρουμε το εσωτερικό κομμάτι που βλέπαμε πόλη, αφού δεν γνωρίζαμε που πηγαίναμε. Έτσι βρεθήκαμε στο πίσω μέρος του δρόμου Poloco G. Εντάξει από εκεί και πέρα δεν θέλει πολύ για να μπλεχτείς στα όμορφα στενά του.
Ας μάθουμε όμως για το μέρος αυτό.
Μπαίνοντας από την είσοδο του ποταμού – σε μια από τις γέφυρες – θα βρεις και την περιβόητη σκαλιστή γοργόνα. Τι γίνεται όμως με αυτήν; Υπάρχει μύθος για αυτό;
Οι ντόπιοι λένε πως αν κοιτάξεις επίμονα μέσα στα μάτια τη γοργόνα – σύμβολο της περιοχής, καθώς διασχίζεις τη γέφυρα προς τη μικρή αυτοαποκαλούμενη Δημοκρατία του Užupis, θέλεις να μείνεις εκεί για πάντα. Και να ισχύει!
Η όμορφη αυτή μπρούτζινη γοργόνα σμιλεύτηκε το 2002 από το γλύπτη Romas Vilčiauskas και σκοπός της είναι να καλωσορίσει τους επισκέπτες στη μικρή «χώρα».
Να θυμίσω πως το μέρος αυτό “ανήκει”σε καλλιτέχνες και σε ανθρώπους που υποστηρίζουν την ελευθερία λόγου, οπότε δεν είναι καθόλου τυχαίο πως όπου και να κοιτάξεις ένα αριστούργημα θα το συναντήσεις. Και δεν σας κρύβω πως το ζήλεψα…
Στο ίδιο σημείο του ποτμαού θα βρεις μια κρεμαστή κούνια, που το πόδι σου θα χαϊδεύει το νερό του ποταμού. Στη μεριά του σκαλιστού τοίχου, όπου βρίσκεται και η γοργόνα, θα βρεις πίνακες ζωγραφικής κυρίως πέρα από άλλα έργα τέχνης. Στην απέναντι πλευρά, όπου και καθόμαστε για να χαζέουμε το γλυπτό. θα βρεις ένα μονοπάτι γεμάτο γλυπτά, έργα στους τοίχους, τα δέντρα. Ένα καφέ pub όπου μπορείς να απολάυσεις το ρόφημά σου και να μιλήσεις με καλλιτέχνες και τόσα άλλα που θέλεις να εξερευνήσεις. Είδαμε πως υπάρχουν ντόπιοι ξεναγοί, οπότε αν σας βγαίνει οικονομικά και σας εξυπηρετεί, μπορείτε να ανακαλύψετε έναν και εσείς.
Πάρκο του Θιβέτ
Το πάρκο του Θιβέτ, σηματοδοτεί επίσης μια είσοδο για το μικρό αυτό κράτος.
Στις 19 Δεκεμβρίου 2008 , Μέλη της Ομάδας Υποστήριξης του Θιβέτ υπέβαλαν ένα έργο στον δήμο της πόλης του Βίλνιους , προτείνοντας να ονομαστεί μια εγκαταλελειμμένη πλατεία στην οδό Užupis Malūnai με το όνομα του Θιβέτ. Ο Δαλάι Λάμα XIV είχε ήδη επισκεφτεί το Užupis όπου και του είχε απονεμεθεί ο τίτλος του επίτιμου πολίτη του Užupis.
2010, τον Ιούνιο, για τον εορτασμό της Ημέρας της Κατοχής και της Γενοκτονίας της Λιθουανίας, άνοιξε η πλατεία Θιβέτ. Το 2011, εγκαταστάθηκαν μονοπάτια εκεί και ανεγέρθηκε η μωσαϊκό σύνθεση ” Mandala ” του Rimantas Sakalauskas , η οποία έγινε το κύριο σημείο αναφοράς της πλατείας του Θιβέτ. Θα το βρείτε στο ίδιο σημείο με το κιόσκι και το ξύλινο σπιτάκι που στην ουσία είναι μια μινι δανειστική βιβλιοθήκη.
Το γλυπτό δημιουργήθηκε το 2013 όπου αποκαλύφθηκε από τον 14ο Δαλάι Λάμα του Θιβέτ. Μετά την ανέγερση του γλυπτού, στρώθηκε γρασίδι. Οι εργασίες πραγματοποιήθηκαν σύμφωνα με το σχέδιο διαχείρισης της πόλης του Βίλνιους.
Μια μικρή διαδρομή και στάση εκεί, για να σε βγάλει στο μονοπάτι για την μπρούτζινη γοργόνα αλλά και το ξύλινο γλυπτό που δείχνει τον Ιησού ως πρώτο ταξιδιώτη.
Η Δημοκρατία του Užupis
βρίσκεται μέσα στο Βίλνιους με έκταση μόλις το ένα τετραγωνικό χιλιόμετρο. Διαθέτει τον δικό της πρόεδρο, τη δική της κυβέρνηση, σύνταγμα και νόμισμα. Διαθέτει και το δικό της Ναυτικό, – μη φανταστείτε… τρία – τέσσερα μικρά σκάφη-, τα οποία χρησιμοποιούνται κυρίως σε εκδηλώσεις και τελετές. Μέχρι πρόσφατα είχε και στρατό περίπου δέκα ανδρών, αλλά επειδή είναι φιλειρηνική, τους αποστράτευσε.
Το Užupis είναι ένα σύμπλεγμα αρχιτεκτονικής που ξέμεινε από την σοβιετική εποχή μαζί με φωτεινές καλλιτεχνικής πτυχές. Μετά την πτώση της ΕΣΣΔ, πολλά άλλαξαν. και πήραν την θέση που έπρεπε. Το 1995, ομάδα ντόπιων καλλιτεχνών χρησιμοποίησε μία από αυτές για να στήσει ένα άγαλμα του Αμερικανού μουσικού Φρανκ Ζάππα– παρότι ο ίδιος δεν είχε βρεθεί ποτέ στην περιοχή, ως σύμβολο ελευθερίας και μήνυμα δημοκρατίας.
Δύο χρόνια μετά, την 1η Απριλίου του 1997, προχώρησαν ένα βήμα παραπέρα, κηρύσσοντας τη συνοικία Užupis ανεξάρτητη από την υπόλοιπη Λιθουανία. Αν και δεν είναι αναγνωρισμένη από ξένες κυβερνήσεις ως ανεξάρτητο κράτος, η μικρή αυτή «χώρα» αποτελεί πηγή υπερηφάνειας στο Βίλνιους αλλά και όλη τη Λιθουανία. Και ναι, νιώσαμε και μείς αυτό το συναίσθημα! Δεν είναι λίγο να κάνεις 30 βήματα μπροστά από τους άλλους, όταν έχεις βιώσεις απίστευτα πολλά χρόνια καταπίεσης. Και μάλλον εδώ, δεν ισχύει το “Η ιστορία επαναλαμβάνεται”.
Τα 41 άρθρα του συντάγματος
όπως θα δείτε και παρακάτω, είναι μεταφρασμένα σε όλες τις γλώσσες και όταν λέμε σε όλες το εννοούμε. Ακόμα και σε κώδικα Μπράιγ. Αποτελούν την ουσία των ιδανικών των κατοίκων του Užupis για την ελεύθερη σκέψη, με αναφορές όπως «ο καθένας έχει το δικαίωμα να πεθάνει, αλλά αυτό δεν αποτελεί υποχρέωση», «ο καθένας έχει το δικαίωμα να καταλαβαίνει» ,«ο καθένας έχει το δικαίωμα να μην καταλαβαίνει τίποτα». Ακόμα και αν πιστεύετε ότι αφορά μονάχα τους ανθρώπους, τότε είστε γελασμένοι, αφού αναφέρει και τα παρακάτω :«ένας σκύλος έχει το δικαίωμα να είναι σκύλος»« και «μία γάτα δεν είναι υποχρεωμένη να αγαπά τον ιδιοκτήτη της αλλά πρέπει να βοηθά, όταν χρειάζεται».
Η λίστα με τα άρθρα του συντάγματος βρίσκονται σε μεγάλες επιφάνειες κατά μήκος της «Λεωφόρου των Συνταγμάτων». Η τελευταία που προστέθηκε είναι στα λατινικά, και την ευλόγησε ο ίδιος ο Πάπας κατά την επίσκεψή του στη Βαλτική τον Σεπτέμβριο. Σίγουρα έχεις μάθει για το άγαλμα του αρχάγγελου Γαβριήλ και κατηφορίζεις ήδη τη Λεωφόρο των Συνταγμάτων οδηγεί στο κέντρο της «χώρας». Εκεί στέκει από το 2002 το άγαλμα του αρχάγγελου Γαβριήλ, «Αγγέλου του Užupis», σύμβολο της ανάπτυξης και της αναγέννησης, με την τρομπέτα του να σηματοδοτεί μια νέα εποχή ελεύθερης σκέψης για το έθνος.
Užupio Respublikos konstitucija graikiškai
1. O άνθρωπος έχει το δικαίωμα να ζει δίπλα στο (ποτάμι) Vilnele και Vilnele έχει το δικαίωμα να τρέχει δίπλα στον άνθρωπο.
2. O άνθρωπος έχει το δικαίωμα να έχει ζεστό νερό, θέρμανση το χειμώνα και στέγη από κεραμίδια.
3. O άνθρωπος έχει το δικαίωμα να πεθάνει, αλλά αυτό δεν είναι υποχρέωση του.
4. O άνθρωπος έχει το δικαίωμα να κάνει λάθη.
5. O άνθρωπος έχει το δικαίωμα να είναι μοναδικός.
6. O άνθρωπος έχει το δικαίωμα να αγαπά.
7. O άνθρωπος έχει το δικαίωμα να μην τον αγαπούν, αλλά όχι απαραίτητα.
8. O άνθρωπος έχει το δικαίωμα να είναι ασήμαντος και άγνωστος.
9. O άνθρωπος έχει το δικαίωμα να τεμπελιάζει ή να μην κάνει τίποτα.
10. O άνθρωπος έχει το δικαίωμα να αγαπά και να φροντίζει μια γάτα.
11. O άνθρωπος έχει το δικαίωμα να φροντίζει ένα σκυλί μέχρι τον θάνατο ενός από τους δύο.
12. Ο σκύλος έχει το δικαίωμα να είναι σκύλος.
13. Η γάτα δεν έχει υποχρέωση να αγαπά το αφεντικό της, αλλά την δύσκολη ώρα πρέπει να τον βοηθήσει.
14. Ο άνθρωπος έχει δικαίωμα μερικές φορές να μην ξέρει αν έχει υποχρεώσεις.
15. Ο άνθρωπος έχει το δικαίωμα να αμφισβητεί, αλλά αυτό δεν είναι υποχρέωση του.
16. Ο άνθρωπος έχει το δικαίωμα να είναι ευτυχισμένος.
17. Ο άνθρωπος έχει το δικαίωμα να είναι δυστυχισμένος.
18. Ο άνθρωπος έχει το δικαίωμα να παραμένει σιωπηλός.
19. Ο άνθρωπος έχει το δικαίωμα να πιστεύει.
20. Ο άνθρωπος δεν έχει δικαίωμα να ασκεί βία.
21. Ο άνθρωπος έχει το δικαίωμα να αντιλαμβάνεται την δική του μηδαμινότητα και το δικό του μεγαλείο.
22. Ο άνθρωπος δεν έχει δικαίωμα να αλλάξει την αιωνιότητα.
23. Ο άνθρωπος έχει το δικαίωμα να καταλαβαίνει.
24. Ο άνθρωπος έχει το δικαίωμα να μην καταλαβαίνει τίποτα.
25. Ο άνθρωπος έχει το δικαίωμα να έχει διάφορες εθνικότητες.
26. Ο άνθρωπος έχει το δικαίωμα να γιορτάζει ή να μην γιορτάζει τα γενέθλιά του.
27. Ο άνθρωπος πρέπει να θυμάται το όνομά του.
28. Ο άνθρωπος μπορεί να μοιράζεται αυτά που έχει.
29. Ο άνθρωπος δεν μπορεί να μοιράζεται αυτά που δεν έχει.
30. Ο άνθρωπος έχει το δικαίωμα να έχει αδελφούς, αδελφές και γονείς.
31. Ο άνθρωπος μπορεί να είναι ελεύθερος.
32. Ο άνθρωπος είναι υπεύθυνος για την ελευθερία του.
33. Ο άνθρωπος έχει το δικαίωμα να κλαίει.
34. Ο άνθρωπος έχει το δικαίωμα να τον παρεξηγήσουν.
35. Ο άνθρωπος δεν έχει δικαίωμα να μεταθέσει την ευθύνη του σε κάποιον άλλον.
36. Ο άνθρωπος έχει το δικαίωμα να τα παίρνει τα λεγόμενα του άλλου προσωπικά.
37. Ο άνθρωπος έχει το δικαίωμα να μην έχει κανένα δικαίωμα.
38. Ο άνθρωπος έχει το δικαίωμα να μην φοβάται.
Μην νικάς / υπερασπίζεσαι / παραδίδεσαι.
Το Užupis- που στην ουσία σημαίνει «πέρα από το ποτάμι»- χωρίζεται από την υπόλοιπη πόλη από τον ποταμό Vilnele.
Ημέρα ανεξαρτησίας Uzupis
Κάθε χρόνο, την 1η Απριλίου γίνεται μια μεγάλη γιορτή. Η ημέρα ανεξαρτησίας που ονομάζεται «ημέρα του Užupis» προσφέρει στους ταξιδιώτες που θα την επισκεφτούν, τη δυνατότητα για μια έξτρα σφραγίδα στο διαβατήριο τους. Όπως επίσης να συλλέξουν το νόμισμα τους αλλά και να καταναλώσουν άφθονη μπίρα από την πηγή που βρίσκεται στην κεντρική πλατεία. Και ναι στην πηγή δεν θα βρεις νερό,…
Κάπως έτσι έγινε το ξεκίνησε σε αυτήν την πόλη, ως πρωταπριλιάτικο αστείο μεταξύ φίλων με φαντασία, που φτάνει σήμερα να είναι μία ουσιαστική προσπάθεια.
Ο υπουργός Εξωτερικών του Užupis Tomas Čepaitis,
είχε αναφέρει στο BBC πως η «χώρα» γεννήθηκε μέσα από την αριστοτελική θέση πως κάθε σπουδαία πόλη θα πρέπει να έχει περιορισμένο αριθμό πολιτών. «Θέλαμε να φτιάξουμε τη μικρή μας χώρα βασισμένη στη σκέψη πως μια καλή χώρα δεν μπορεί να έχει πάνω από 5.000 κατοίκους, γιατί το ανθρώπινο μυαλό δεν μπορεί να θυμηθεί περισσότερα πρόσωπα» λέει. «Όλοι γνωρίζονται με όλους κι έτσι είναι δύσκολο να εξαπατήσει κανείς τον άλλο ή να τον χειραγωγήσει».
Τη σημαία της «χώρας» Uzupis κοσμεί το «Άγιο Χέρι»: ένα μπλε χέρι με μία τρύπα στη μέση, που λόγω αυτής δεν μπορεί να δωροδοκηθεί. «Το βασικό είναι πως δεν έχουμε τίποτα να κρύψουμε στα χέρια μας» λέει ο υπουργός Τουρισμού της «χώρας» Kestas Lukoskinas, που ζει εκεί εδώ και 18 χρόνια.



















Σύντομη ιστορία Uzupis
Το 1996, μια ομάδα φοιτητών της Ακαδημίας Τεχνών του Βίλνιους ίδρυσε μια καλλιτεχνική κοινότητα σε ένα σπίτι κατά μήκος του ποταμού Vilnelė. Η πρωτοβουλία έτυχε μεγάλης υποστήριξης, οπότε το 2002 οι καλλιτέχνες και ο Δήμος του Βίλνιους συμφώνησαν να ιδρύσουν από κοινού το Užupis Art Incubator. Ο χώρος αυτός είναι διάσημος για τα υπαίθρια γλυπτά και τις εγκαταστάσεις του, τα οποία αλλάζουν συνεχώς.
Ο θρύλος λέει επίσης, ότι ο Δαλάι Λάμα πρότεινε να τοποθετηθεί ο Άγγελος του Užupis στη σημερινή του θέση σε μια από τις επισκέψεις του στο Βίλνιους. Αλλά η αλήθεια είναι επίσης πολύ όμορφη – οι κάτοικοι του Užupis έψαχναν ένα μέρος για να διαιωνίσουν τον φύλακα άγγελο του Užupis, Zenonas Šteinis, καλλιτέχνη και ενεργό μέλος της κοινότητας. Αυτό τον βοήθησε να μετατρέψει την κάποτε ήρεμη συνοικία στο ζωντανό Užupis που γνωρίζουμε σήμερα. Πηγή Go Vilnius
Mobile photos
Αξίζει να περπατήσετε στα στενά του, να δείτε την αρχιτεκτονική, να αφουγκραστείτε την ελευθερία που υπάρχει στους δρόμους. Από τα μικρά μαγαζάκια, στις κατοικίες που μοιάζουν με card postal, την κούνια κάτω από την γέφυρα. Μπορεί για κάποιους να μοιάζει ουτοπικό το μέρος μα πιστέψτε μας είναι 100% αληθινό και είναι αυτό το ιδανικό που θα θέλαμε. Βέβαια σύμφωνα με τα όσα διαβάσαμε, δεν είναι ένα μέρος που εύκολα πλησιάζει κάποιος για να κατοικήσει, αφού οι τιμές έχουν ανέβει λόγω της φήμης που έχει λάβει. Βέβαια πληρώνεις το πράσινο και τα άπειρα χρώματα που θα συναντήσεις και στις 4 εποχές, την θέα, την καλλιτεχνική κουλτούρα και τόσα ακόμα που δε μπορώ να περιγράψω. Το περπατήσαμε 2 φορές και σχεδόν το εξαντλήσαμε… αυτό όμως δεν σημαίνει πως δεν θα θέλαμε μια βόλτα ακόμα…
Μάθε περισσότερα για τη Δημοκρατία Uzupis, μέσα από τον επίσημο σύνδεσμο τους.