Η φυλακή Lukiškių kalėjimas 2.0 πρωταγωνίστησε στην Αμερικάνικη σειρά Stranger Things, που βρίσκεται στο Vilnius. Σίγουρα δεν το γνώριζες αυτό!
Το 2022, η διαβόητη φυλακή βρέθηκε στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος όταν έγινε τόπος γυρισμάτων στην τέταρτη σεζόν της σειράς Stranger Things. Είναι το μέρος όπου χρησιμοποιήθηκε ως σοβιετική φυλακή όπου κρατείται αιχμάλωτος ο αρχηγός Jim Hopper.
Από αυτοκρατορικά κελιά σε σοβιετικό οχυρό.
Η φυλακή Lukiškės βρίσκεται εκεί από το 1904 και μαρτυρά την σκοτεινή ιστορική στιγμή της Ανατολικής Ευρώπης. Εκεί φυλακίστηκαν πολιτικοί αντιφρονούντες, οι οποίοι είχαν πέσει στα χέρια εναλλασσόμενων πολιτικών καθεστώτων – από τους Ρώσους τσάρους μέχρι τις σοβιετικές αρχές.
Σήμερα, ο χώρος αυτός είναι τελείως διαφορετικός . Θα το βρεις με το όνομα Φυλακή Lukiškės 2.0, και αφορά ένα κέντρο πολιτισμού και δημιουργικότητας. Στον προάυλιο χώρο θα βρεις συλλογικότητες όπου μπορείς να πάρεις κάτι να πιεις. Να περιμένεις να γίνει κάποιο live ή να κάνεις μια μικρή ξενάγηση στα μικρά διαμερίσματα που πλέον έχουν πάρει την θέση των κελιών.
Σύντομη ιστορία
Οι τσαρικές αρχές κατασκεύασαν τη φυλακή για να καταστείλουν την αντίσταση στο Βίλνιους. Υπήρξε σταυροδρόμι πολιτικών αυτοκρατοριών για αιώνες και εξελίχθηκε σε ένα μέρος όπου Λιθουανοί, Πολωνοί, Λευκορώσοι, Ρώσοι και Εβραίοι συνυπήρχαν εντός των συνόρων του. Ως ασφαλές καταφύγιο για ένα χωνευτήρι εθνοτήτων, γλωσσών, θρησκειών η Λιθουανία επαναστάτησε τελικά κατά της ρωσικής κυριαρχίας.
Αρχές του 20ού αιώνα και η φυλακή Lukiškės έγινε σπίτι για πολιτικούς αντιφρονούντες και εγκληματίες. Βασανιστήρια, βιασμοί και δολοφονίες συνέβαιναν σε αυτή τη φυλακή που φιλοξενούσε τόσο άνδρες όσο και γυναίκες. Οι κραυγές τους μπορούσαν να ακουστούν όχι μόνο από τους άλλους κρατούμενους (ως προειδοποίηση) αλλά και από τους Λιθουανούς που περπατούσαν σε κοντινή απόσταση. (Πράγματα που αναφέραμε και παραπάνω για το μουσείο).
Soviet vs Nazi
Πριν από την Ηλεκτρονική Εποχή ( 1940), οι φρουροί παρακολουθούσαν τους κρατούμενους, ενώ οι ψηλοί τοίχοι καθιστούσαν την απόδραση σχεδόν αδύνατη.
Όταν η Σοβιετική Ένωση ανέλαβε την εξουσία το 1940, το Lukiškės ήταν το μέρος που όπου συγκέντρωσε ένα μεγάλο αριθμό φυλακισμένων. Μια μεγάλη κόλαση…
Επίσης η Γκεστάπο χρησιμοποίησε τη φυλακή για να φυλακίσει χιλιάδες Εβραίους και μέλη της πολωνικής αντίστασης.
Lukiškių kalėjimas 2.0
Το Lukiškės συνέχισε να λειτουργεί έως το 2019. Μετά την ανεξαρτησία της από τη Σοβιετική Ένωση, η φυλακή θεωρήθηκε απομεινάρι μιας εποχής που ήταν καλύτερο να μείνει πίσω. Σύμφωνα με τους ξεναγούς, οι συνθήκες λειτουργίας της ήταν υποβαθμισμένες. Τα κελιά ήταν υπερπλήρη και ο εξαερισμός ήταν κακός, σύμφωνα με τους ξεναγούς.
Ακόμα ένα torture museum, που άφησε την ιστορία του. Ο λαός το τιμά και διαδίδει τους αγώνες του.
Η μετάβαση
Αλλά αντί να κατεδαφίσει επέλεξαν έναν διαφορετικό δρόμο. Δεν μπορείς έτσι απλά να κατεδαφίσεις την ιστορία και των αγώνα χιλιάδων. Έτσι αναγνωρίζοντας την ιστορική σημασία, ο Martynas Butkevičius και ο Povilas Oželis κέρδισαν με δημόσιο διαγωνισμό τη μίσθωση της φυλακής και την επαναλειτούργησαν ως φυλακή Lukiškės 2.0.
Η ιδέα ήταν να μετατραπεί η φυλακή, που κάποτε αποτελούσε σύμβολο καταπίεσης, σε χώρο δημιουργικότητας και αυτοέκφρασης.
“Οι Λιθουανοί είναι χαρούμενοι για τη μεταμόρφωση. Όχι μόνο δεν μοιάζει με οτιδήποτε άλλο μπορούν να βιώσουν οι τουρίστες, αλλά η πολιτιστική μας κληρονομιά έχει απαθανατιστεί και επαναπροσδιοριστεί με θεαματικό τρόπο”.
“As an artist who transforms everyday objects and gives them new meaning; Lukiškės Prison 2.0 is a perfect place for me to create. I am glad to be a part of the conversion, which will give this building new functions and change its story”
Καταρχήν θα σου πω πως μπορείς να μπεις δωρεάν έως τον προάυλιο χώρο. Απαγορεύεται ρητά όμως οποιοδήποτε φωτογραφικό υλικό ή βιντεοσκόπηση.
Αν τώρα θέλεις να κάνεις μια ξενάγηση, μπορείς να βγάλεις το εισιτήριο σου από το κιόσκι εκεί ή μέσω της σελίδας τους στο facebook. Κάνε κλικ εδώ.
Τιμές
Τα δίωρα εισιτήρια ξεκινούν από 15 ευρώ για ημερήσια ξενάγηση και 20 ευρώ) για νυχτερινή ξενάγηση.